در دنیای دیجیتال امروز، سرعت سایت یکی از مهمترین عواملی است که تجربه کاربری و موفقیت یک کسبوکار آنلاین را تعیین میکند. گوگل، به عنوان پیشرو در فضای وب، همواره به دنبال ارائه بهترین تجربه ممکن برای کاربران خود بوده است. در راستای این هدف، گوگل معیارهایی را به عنوان ” Core Web Vitals ” (مولفههای اصلی وب) معرفی کرده است تا به صاحبان وبسایتها کمک کند تا عملکرد صفحات خود را ارزیابی کرده و بهبود بخشند. یکی از این معیارهای کلیدی، “Largest Contentful Paint” یا به اختصار LCP است.
این مقاله به طور جامع به بررسی LCP میپردازد. ما توضیح خواهیم داد که LCP دقیقاً چیست، چرا اهمیت فوقالعادهای دارد، و چگونه میتوانیم با اجرای راهکارهای عملی، این معیار را در وبسایت خود بهبود بخشیم تا تجربهای سریعتر و لذتبخشتر را برای بازدیدکنندگان خود فراهم کنیم.
LCP چیست؟ (Largest Contentful Paint)
Large Contentful Paint (LCP) یکی از سه معیار اصلی Core Web Vitals است که توسط گوگل برای اندازهگیری سرعت بارگذاری بصری صفحه وب تعریف شده است. به زبان ساده، LCP زمانی را اندازهگیری میکند که بزرگترین عنصر محتوایی قابل مشاهده در viewport (قسمت قابل مشاهده صفحه بدون نیاز به اسکرول) به طور کامل بارگذاری و نمایش داده شود.
Viewport به منطقهای از صفحه وب اشاره دارد که کاربر در هر لحظه بدون نیاز به اسکرول کردن، آن را مشاهده میکند. این تعریف بسیار مهم است، زیرا LCP بر اساس عناصری سنجیده میشود که در همان نگاه اول توسط کاربر دیده میشوند.
عناصر محتوایی بزرگ که LCP معمولاً آنها را در نظر میگیرد، شامل موارد زیر است:
- تصاویر: تصاویر بزرگ، مانند بنرهای تبلیغاتی، تصاویر اصلی یک مقاله، یا تصاویر محصول در فروشگاههای آنلاین.
- ویدیوها: اولین فریم نمایش داده شده از یک عنصر ویدیو.
- تصاویر پسزمینه (Background Images): تصاویری که با استفاده از CSS به عنوان پسزمینه یک عنصر تنظیم شدهاند (به شرطی که از طریق CSS تعیین شده باشند و نه با استفاده از تگ
<img>
). - بلوکهای متن: پاراگرافهای بزرگ متن، به خصوص اگر به صورت یک بلوک بصری بزرگ نمایش داده شوند.
- تصاویر نمادین : تصاویری که در قسمت بالای صفحه و معمولاً با هدف جلب توجه فوری کاربر قرار میگیرند.
نکته کلیدی: LCP به دنبال بزرگترین عنصر محتوایی است که در viewport قابل مشاهده است، نه اولین عنصری که بارگذاری میشود. این معیار به گوگل نشان میدهد که کاربر چه زمانی میتواند محتوای اصلی صفحه را به طور کامل ببیند و شروع به تعامل با آن کند.
چه چیزی LCP را اندازهگیری نمیکند؟
- عناصر خارج از viewport (که نیاز به اسکرول دارند).
- عناصر کوچک مانند لوگوها، آیکونها، یا دکمههای کوچک.
- کدهای CSS یا JavaScript که به تنهایی نمایش داده میشوند اما محتوای بصری واقعی نیستند.
چرا LCP اهمیت دارد؟
اهمیت LCP را میتوان از دو جنبه اصلی بررسی کرد:
۱. تجربه کاربری
- اولین برداشت: LCP مستقیماً بر اولین برداشت کاربر از سرعت وبسایت شما تأثیر میگذارد. اگر صفحه به سرعت بارگذاری شود و محتوای اصلی به سرعت قابل مشاهده باشد، کاربر احساس میکند که با یک وبسایت سریع و پاسخگو روبرو است. این امر باعث کاهش نرخ پرش (Bounce Rate) و افزایش مدت زمان حضور کاربر در سایت میشود.
- رضایت کاربر: هیچ چیز ناامیدکنندهتر از تماشای یک صفحه خالی یا عناصری که به تدریج ظاهر میشوند، نیست. LCP به اطمینان از اینکه کاربران به سرعت میتوانند محتوای مورد نظر خود را ببینند، کمک میکند و این به طور مستقیم با رضایت آنها گره خورده است.
- کاهش اصطکاک: بارگذاری کند میتواند باعث ایجاد اصطکاک و ناامیدی در کاربر شود و او را ترغیب کند تا سایت شما را ترک کرده و به سراغ رقبا برود.
۲. سئو و رتبهبندی گوگل
- عامل رتبهبندی: گوگل به طور رسمی LCP را به عنوان یکی از سیگنالهای اصلی برای رتبهبندی صفحات در نتایج جستجو معرفی کرده است. وبسایتهایی که LCP خوبی دارند، شانس بالاتری برای کسب رتبههای بهتر در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) خواهند داشت.
- Core Web Vitals و تمرکز گوگل: با معرفی Core Web Vitals، گوگل نشان داده است که تمرکز خود را از صرفاً محتوا و لینکها به سمت تجربه کاربری واقعی تغییر داده است. این یعنی سایتهایی که تجربه کاربری بهتری ارائه میدهند، پاداش داده خواهند شد.
- جذب ترافیک بیشتر: بهبود رتبه در گوگل به معنای دیده شدن بیشتر و در نتیجه جذب ترافیک ارگانیک (رایگان) بیشتر به وبسایت شما است.
استانداردهای LCP (بر اساس گزارش گوگل):
گوگل برای LCP سه محدوده تعریف کرده است:
- خوب (Good): ۲.۵ ثانیه یا کمتر
- نیاز به بهبود (Needs Improvement): ۲.۵ تا ۴.۰ ثانیه
- ضعیف (Poor): بیشتر از ۴.۰ ثانیه
هدف ما باید رسیدن به وضعیت “خوب” باشد.
چگونه LCP را بهبود بخشیم؟
بهبود LCP نیاز به درک عمیقتری از فرآیند بارگذاری صفحه دارد . در اینجا به راهکارهای کلیدی و عملی برای بهبود LCP میپردازیم اما قبل از توضیح این بخش پیشنهاد میشود اگر مشکل lcp دارید و سرعت سایت شما کند است از خدمات افزایش سرعت وردپرس ما استفاده کنید تا کارشناسان سایت شما را بهینه سازی کنند.
۱. بهینهسازی سرعت سرور
سرعت پاسخگویی سرور اولین مرحله در فرآیند بارگذاری صفحه است. اگر سرور شما کند باشد، حتی بهترین بهینهسازیهای دیگر نیز تأثیر کمی خواهد داشت.
- ارائهدهنده هاستینگ (Hosting Provider): یک ارائهدهنده هاستینگ با کیفیت و سریع انتخاب کنید. هاستینگ اشتراکی (Shared Hosting) ممکن است برای وبسایتهای پر ترافیک کافی نباشد. هاستینگ VPS یا سرور اختصاصی معمولاً عملکرد بهتری دارند.
- بهینهسازی پایگاه داده: اگر وبسایت شما از پایگاه داده (مانند MySQL) استفاده میکند، اطمینان حاصل کنید که پایگاه داده بهینه شده است. کوئریهای کند، ایندکسهای نامناسب، و بار زیاد بر روی سرور پایگاه داده میتوانند زمان پاسخگویی را افزایش دهند.
- استفاده از CDN (Content Delivery Network): CDNها محتوای وبسایت شما (مانند تصاویر، فایلهای CSS و JavaScript) را در سرورهای متعددی در سراسر جهان کپی میکنند. این کار باعث میشود که کاربران محتوا را از نزدیکترین سرور دریافت کنند، که زمان بارگذاری را به طور قابل توجهی کاهش میدهد.
- Caching در سطح سرور: تنظیمات کشینگ مناسب در سرور، مانند استفاده از Memcached یا Redis، میتواند سرعت ارائه صفحات را افزایش دهد.
۲. حذف یا کاهش فایلهای CSS و JavaScript مسدودکننده رندر (Render-Blocking Resources)
فایلهای CSS و JavaScript که در بخش <head>
صفحه قرار میگیرند، میتوانند فرآیند رندر شدن (نمایش) صفحه را مسدود کنند تا زمانی که به طور کامل بارگذاری و پردازش شوند.
- بهینهسازی CSS:
- Minify CSS: حذف فضاهای خالی، کامنتها و کاراکترهای غیرضروری از فایلهای CSS.
- Critical CSS: شناسایی و استخراج CSS مورد نیاز برای نمایش اولیه (Above-the-Fold) صفحه و قرار دادن آن به صورت Inline در بخش
<head>
. مابقی CSS را میتوان به صورت Asynchronous یا با تاخیر بارگذاری کرد. - حذف CSS بلااستفاده: استفاده از ابزارهایی برای شناسایی و حذف CSSهایی که در صفحه استفاده نمیشوند.
- بهینهسازی JavaScript:
- Minify JavaScript: مشابه CSS، حذف کاراکترهای غیرضروری.
- Defer/Async JavaScript: استفاده از ویژگیهای
defer
وasync
برای تگهای<script>
.async
: اسکریپت به صورت ناهمزمان دانلود میشود و بدون منتظر ماندن برای اتمام دانلود CSS یا سایر منابع، بلافاصله پس از اتمام دانلود اجرا میشود.defer
: اسکریپت به صورت ناهمزمان دانلود میشود، اما فقط پس از اتمام تجزیه و تحلیل HTML و اجرای تمام اسکریپتهایdefer
قبلی، اجرا میشود. این گزینه معمولاً برای اسکریپتهایی که به DOM نیاز دارند، مناسبتر است.
- حذف JavaScript بلااستفاده: مانند CSS، JavaScriptهایی که استفاده نمیشوند را حذف کنید.
- بارگذاری کد مورد نیاز: اطمینان حاصل کنید که فقط کد JavaScript لازم برای عملکرد فعلی صفحه بارگذاری میشود.
۳. بهینهسازی تصاویر (Image Optimization)
تصاویر بزرگ، به خصوص تصاویر LCP، سهم زیادی در کندی بارگذاری صفحه دارند.
- فشردهسازی تصاویر: از ابزارهای فشردهسازی تصاویر (مانند TinyPNG، ImageOptim) استفاده کنید تا حجم فایل تصاویر را بدون کاهش کیفیت قابل توجه، کم کنید.
- فرمتهای تصویر مدرن: از فرمتهای تصویر مدرن و کارآمد مانند WebP استفاده کنید که نسبت به JPEG و PNG فشردهسازی بهتری ارائه میدهند. مرورگرها از این فرمتها پشتیبانی میکنند.
- اندازه تصاویر (Responsive Images): تصاویر را در اندازههای مناسب برای دستگاههای مختلف ارائه دهید. به جای بارگذاری یک تصویر بزرگ برای همه دستگاهها، از ویژگیهای
srcset
وsizes
در تگ<img>
یا تگ<picture>
برای ارائه اندازههای مختلف تصویر استفاده کنید. این کار باعث میشود مرورگر بهترین اندازه تصویر را بر اساس اندازه صفحه و رزولوشن دستگاه انتخاب کند. - Lazy Loading تصاویر: تصاویر و ویدیوهایی که خارج از viewport اولیه هستند را با استفاده از ویژگی
loading="lazy"
در تگ<img>
یا<iframe>
به صورت تنبل (Lazy Load) بارگذاری کنید. این کار باعث میشود فقط تصاویری که در صفحه قابل مشاهده هستند، در ابتدا بارگذاری شوند. - Preload تصاویر LCP: اگر میدانید کدام تصویر LCP صفحه است، میتوانید آن را با استفاده از
<link rel="preload">
در بخش<head>
صفحه، اولویتبندی کنید تا زودتر دانلود شود.<link rel="preload" as="image" href="/path/to/your/lcp-image.webp">
۴. استفاده از کش مرورگر
کشینگ مرورگر به مرورگر اجازه میدهد تا منابع استاتیک (مانند فایلهای CSS، JavaScript، تصاویر) را ذخیره کند. هنگامی که کاربر دوباره از صفحه بازدید میکند، مرورگر به جای دانلود مجدد این منابع، آنها را از حافظه کش خود بارگذاری میکند که سرعت بارگذاری را به شدت افزایش میدهد.
- تنظیم هدرهای Cache-Control و Expires: مطمئن شوید که سرور شما هدرهای HTTP مناسب را برای مدیریت کشینگ تنظیم کرده است.
۵. کاهش تعداد درخواستهای HTTP (Reduce HTTP Requests)
هر فایل (HTML، CSS، JavaScript، تصویر، فونت) که برای نمایش یک صفحه لازم است، یک درخواست HTTP جداگانه به سرور ارسال میکند. تعداد زیاد درخواستها میتواند زمان بارگذاری را افزایش دهد.
- ادغام فایلهای CSS و JavaScript: چندین فایل CSS را در یک فایل و چندین فایل JavaScript را در یک فایل ادغام کنید. (توجه: با HTTP/2 و HTTP/3، این مزیت کمتر شده است، اما همچنان میتواند مفید باشد).
- استفاده از CSS Sprites: چندین تصویر کوچک را در یک تصویر بزرگتر ادغام کنید و از طریق CSS، بخش مورد نظر را نمایش دهید.
- Embed کردن منابع کوچک: منابع بسیار کوچک (مانند آیکونهای SVG یا کد CSS کوتاه) را میتوان به صورت Base64 کدگذاری کرده و مستقیماً در HTML یا CSS قرار داد تا از ارسال درخواست جداگانه جلوگیری شود.
۶. بهینهسازی فونتها
فونتها نیز میتوانند در LCP نقش داشته باشند، به خصوص اگر برای نمایش متن اصلی صفحه استفاده شوند.
- فرمتهای فونت مدرن: از فرمتهای فونت کارآمد مانند WOFF2 استفاده کنید که فشردهسازی بهتری نسبت به TrueType (TTF) یا OpenType (OTF) دارند.
font-display
: از ویژگیfont-display
در@font-face
استفاده کنید تا نحوه نمایش فونت را در طول فرآیند بارگذاری کنترل کنید. مقدارswap
باعث میشود که مرورگر از یک فونت پیشفرض (Fallback Font) استفاده کند تا متن قابل مشاهده باشد و پس از بارگذاری فونت سفارشی، آن را جایگزین کند. این کار از مشکل FOIT (Flash of Invisible Text) جلوگیری میکند.@font-face { font-family: 'MyFont'; src: url('myfont.woff2') format('woff2'); font-display: swap; /* مهم برای LCP */ }
- Preload فونتهای حیاتی: فونتهایی که برای نمایش اولیه متن ضروری هستند را با استفاده از
<link rel="preload">
اولویتبندی کنید. - ارائه فونتهای کمتر: فقط فونتهایی را بارگذاری کنید که واقعاً در وبسایت شما استفاده میشوند.
۷. کاهش استفاده از Pop-ups و Modals در زمان بارگذاری اولیه
اگر پاپآپها یا مودالهایی دارید که بلافاصله پس از بارگذاری صفحه ظاهر میشوند و عناصری مانند تصاویر یا اسکریپتهای سنگین دارند، میتوانند بر LCP تأثیر منفی بگذارند. سعی کنید این موارد را پس از تعامل کاربر یا با تاخیر نمایش دهید.
چگونه LCP را اندازهگیری کنیم؟
برای بهبود LCP، ابتدا باید بتوانیم آن را اندازهگیری کنیم. ابزارهای مختلفی برای این کار وجود دارند:
۱. ابزارهای آزمایش فیلد (Field Tools – دادههای واقعی کاربران)
این ابزارها دادههایی را از کاربران واقعی جمعآوری میکنند که در مرورگر خود از وبسایت شما بازدید کردهاند. این دادهها دقیقترین نمایش از تجربه کاربری واقعی را ارائه میدهند.
- Google Search Console: بخش Core Web Vitals در Search Console به شما نشان میدهد که چگونه صفحات شما بر اساس دادههای فیلد (Chrome User Experience Report – CrUX) عمل میکنند. این دادهها ممکن است با تاخیر بهروز شوند.
- Chrome User Experience Report (CrUX): همان دادههایی که Search Console استفاده میکند، مستقیماً قابل دسترسی هستند.
- Real User Monitoring (RUM) Tools: ابزارهایی مانند SpeedCurve، New Relic، یا Datadog میتوانند دادههای LCP را به صورت لحظهای از کاربران واقعی جمعآوری و نمایش دهند.
۲. ابزارهای آزمایش آزمایشگاهی (Lab Tools – شبیهسازی)
این ابزارها به شما اجازه میدهند تا عملکرد یک صفحه را در شرایط کنترل شده شبیهسازی کنید. این ابزارها برای شناسایی و رفع مشکلات بسیار مفید هستند.
- Google PageSpeed Insights: یکی از محبوبترین ابزارها که هم دادههای فیلد (اگر موجود باشد) و هم دادههای آزمایشگاهی (با استفاده از Lighthouse) را ارائه میدهد و توصیههای دقیقی برای بهبود ارائه میکند.
- Google Chrome DevTools (Lighthouse Tab): در مرورگر کروم، با باز کردن DevTools (F12) و رفتن به تب Lighthouse، میتوانید گزارش جامعی از عملکرد، دسترسیپذیری، بهترین شیوهها و SEO صفحه دریافت کنید.
- WebPageTest.org: یک ابزار قدرتمند که امکان تست سرعت از مکانهای مختلف، مرورگرهای مختلف و تنظیمات شبکه گوناگون را فراهم میکند و گزارشهای بسیار مفصلی ارائه میدهد.
- GTmetrix: ابزار دیگری که از Lighthouse استفاده میکند و گزارشهای دقیقی از عملکرد صفحه ارائه میدهد.
نحوه استفاده از DevTools برای بررسی LCP:
- Chrome DevTools را باز کنید (F12).
- به تب Performance بروید.
- روی دکمه Record کلیک کنید یا
Ctrl+E
(یاCmd+E
در مک) را فشار دهید. - صفحه مورد نظر را Refresh (F5) کنید.
- پس از بارگذاری کامل صفحه، دوباره روی دکمه Record کلیک کنید تا ضبط متوقف شود.
- در پنل Summary، به دنبال Largest Contentful Paint بگردید. زمان نمایش داده شده، LCP صفحه شماست. همچنین میتوانید ببینید کدام عنصر به عنوان LCP شناسایی شده است.
مثال عملی: بهینهسازی یک تصویر LCP
فرض کنید وبسایت شما یک فروشگاه آنلاین لباس است و صفحه اصلی آن شامل یک تصویر بنر بزرگ از مدل جدید است که به عنوان LCP شناسایی شده است.
مشکل احتمالی:
- تصویر با حجم بالا (مثلاً ۵۰۰ کیلوبایت).
- تصویر با ابعاد بزرگتر از آنچه در صفحه نمایش داده میشود.
- استفاده از فرمت JPEG که ممکن است حجیمتر از WebP باشد.
- تصویر بدون Lazy Loading (اگر در بالای صفحه باشد، این مشکل بر LCP تأثیر مستقیم ندارد، اما اگر در بخشهای دیگر صفحه باشد، میتواند مخرب باشد).
راهکارها:
- اندازهگیری: ابتدا با PageSpeed Insights بررسی میکنیم و متوجه میشویم که تصویر بنر، LCP ماست و زمان آن ۳.۵ ثانیه است.
- بهینهسازی تصویر:
- تصویر را در فتوشاپ یا ابزارهای آنلاین باز میکنیم.
- آن را به فرمت WebP تبدیل میکنیم.
- با استفاده از ابزار فشردهسازی، حجم تصویر را تا حد امکان بدون افت کیفیت زیاد، کاهش میدهیم. فرض کنید حجم آن به ۲۰۰ کیلوبایت میرسد.
- مطمئن میشویم که ابعاد تصویر برای صفحه نمایش اصلی، مناسب است (مثلاً ۱۲۰۰ پیکسل عرض در حالی که صفحه نمایشگر فقط ۸۰۰ پیکسل نیاز دارد، این کار را به ۸۰۰ پیکسل تغییر میدهیم).
- پیادهسازی در HTML:
- به جای تگ
<img>
ساده، از رویکرد Responsive Images استفاده میکنیم:
<picture> <source srcset="banner-image.webp" type="image/webp"> <img src="banner-image.jpg" alt="Latest Fashion Collection" width="800" height="400" loading="lazy"> </picture>
- اگر این بنر واقعاً عنصر LCP اصلی در بالای صفحه است، ممکن است بخواهیم
loading="lazy"
را حذف کنیم تا مطمئن شویم بلافاصله بارگذاری میشود. (اما اگر آن را به صورتpreload
اضافه کنیم، بهتر است.)
- به جای تگ
- اولویتبندی (Preload): اگر این تصویر، LCP قطعی صفحه است، بهتر است آن را با
preload
اولویتبندی کنیم:<head> <link rel="preload" as="image" href="/path/to/your/banner-image.webp"> <!-- سایر تگهای preload و CSS --> </head> <body> <picture> <source srcset="/path/to/your/banner-image.webp" type="image/webp"> <img src="/path/to/your/banner-image.jpg" alt="Latest Fashion Collection" width="800" height="400"> </picture> <!-- سایر محتوای صفحه --> </body>
- بازآزمایی: پس از اعمال این تغییرات، دوباره با PageSpeed Insights یا DevTools تست میکنیم. انتظار داریم که زمان LCP به طور قابل توجهی کاهش یابد، مثلاً به زیر ۲.۵ ثانیه برسد.
نکات تکمیلی و نتیجهگیری
- تست مداوم: بهبود Core Web Vitals یک فرآیند مداوم است. وبسایتها به طور مداوم تغییر میکنند، بنابراین نیاز به تست منظم و پایش عملکرد وجود دارد.
- تست در شرایط واقعی: همیشه سعی کنید عملکرد را در شرایط واقعی کاربران (با استفاده از دادههای فیلد) و همچنین در شرایط آزمایشگاهی (برای شناسایی مشکلات) اندازهگیری کنید.
- اولویتبندی: ابتدا روی بهبود LCP تمرکز کنید، زیرا معمولاً بیشترین تأثیر را بر تجربه کاربری و سئو دارد. پس از آن به سراغ سایر معیارهای Core Web Vitals مانند FID (First Input Delay) و CLS (Cumulative Layout Shift) بروید.
- درک ساختار صفحه: بدانید که گوگل کدام عنصر را به عنوان LCP تشخیص میدهد. گاهی اوقات ممکن است عنصری که شما انتظار دارید LCP باشد، توسط گوگل شناسایی نشود و برعکس. ابزارهای DevTools در تشخیص این موضوع به شما کمک میکنند.
- نکات مربوط به JavaScript: به خاطر داشته باشید که JavaScriptهای سنگین میتوانند زمان پردازش را افزایش داده و بر LCP تأثیر منفی بگذارند، حتی اگر خود عنصر LCP یک تصویر باشد.
نتیجهگیری:
Largest Contentful Paint (LCP) یک معیار حیاتی برای سنجش سرعت بارگذاری بصری وبسایت و بهبود تجربه کاربری است. با تمرکز بر بهینهسازی سرعت سرور، مدیریت منابع مسدودکننده رندر، بهینهسازی تصاویر و فونتها، و استفاده از تکنیکهای کشینگ، میتوانیم LCP وبسایت خود را به طور چشمگیری بهبود بخشیم. این بهبود نه تنها منجر به رضایت بیشتر کاربران میشود، بلکه جایگاه وبسایت شما را در نتایج جستجوی گوگل نیز ارتقا خواهد داد و در نهایت به موفقیت کسبوکار آنلاین شما کمک خواهد کرد. به یاد داشته باشید که بهینهسازی یک سفر است، نه یک مقصد؛ با ابزارها و دانش درست، میتوانید سفری موفقیتآمیز را در دنیای بهبود عملکرد وب داشته باشید.